Yapay Sinir Ağlarının Sakıncaları

Vikipedi'de “Yapay sinir ağları” maddesi altında şu tespitler geçmektedir.

Yapay sinir ağlarının üstünlüklerinin yanı sıra bazı sakıncaları da vardır. Bu sakıncalar şu şekilde listelenebilir:

• Sistem içerisinde ne olduğu bilinemez.
• Bazı ağlar hariç kararlılık analizleri yapılamaz.
• Farklı sistemlere uygulanması zor olabilir.

Peki bu tespitler ne anlama geliyor. Bu tür sakıncalar beklenmedik şeyler midir! Bu tespitleri şöyle açıklayalım:

Sistem içerisinde ne olduğu bilinemez:
Yapay sinir ağı içerisinde ne olduğu bilinemez. Neyi neye bağladığı kestirilemez. Bir insanın kafasından ne geçtiği de bilinemez. Hatta o insanın kendisi bile kafasında olup biten her şeyi kestiremez. Yaptıkça aklına gelir. Belleğin nasıl bağlantılarla oluşturulup, birbirlerini hangi bağlantılarla çağırdığını keşfetmek zordur.

Bazı ağlar hariç kararlılık analizleri yapılamaz:
Yapay sinir ağları her zaman en iyi sonucu vermeyebilir. Ne kadar kararlı olduğu bilinemez. Örneğin Google Translate her zaman iyi sonuç veremez. İçeride dili nasıl anladığından emin olunamaz. Bu yüzden ağa doğrudan müdahale edilemez. Ama bir insanın da bir işi tam olarak anladığından emin olunamaz. Her zaman beklenen iyi sonucu vermeyebilir. Bir işte, daha verimli yöntemin olduğunu her zaman fark edemeyebilir. Örneğin bir amaç için, daha basit bir algoritmayı fark edemeyebilir. Bir insan için de kararlılık analizi yapmak zordur.

Farklı sistemlere uygulanması zor olabilir:
Artık doğal dil işleme konusunda başarılı sonuçlar alınabiliyor. Türkiye'deki bazı bankalar da kullanmaya başladı. Müşteriler para işlemlerini sesli komutlarla verebiliyor. Ama halihazırda başarılı sonuçlar veren bir doğal dil işleme yazılımına yerel bir şiveyi öğretmek uğraştıracaktır. Hatta başka bir dile uyarlamak hiç kolay olmayacaktır. Bir insanın yeni bir dil öğrenmeye başladığını varsayalım. Başlangıçta kavramlar yabancıdır. Aralarında bağlantı yoktur. Zamanla kavramlar tanıdık gelmeye başlar. Aralarında bağlantı kurulur. Yani dil anlaşılmaya başlanmıştır. Bu birdenbire olmaz. Zaman alır. Yani insan beynini de farklı konulara uyarlamak zor olabilir. Örneğin yeni bir kültüre girer. Ama o kültürü anlayıp alışması zaman alır. Hatta bazı insanlar girdikleri yeni kültüre alışamazlar bile. Diğer bir örnek: Bir insanın kendi alanı dışındaki bir işle ilgilenmeye başladığını varsayalım. O işin ayrıntılarını anlaması zaman alacaktır.

Yapay sinir ağlarında, sinir ağları taklit edilmektedir. İnsan düşünmesi de sinir ağları üzerine kuruludur. Dolayısıyla yapay sinir ağlarının bu sıkıntıları, aslında insan düşünme biçimine dar ölçekte benzemesinden kaynaklanmaktadır. Sinir ağlarının doğası böyledir. Yani yapay sinir ağlarının geliştirilmesi doğru yolda gidiyor görünüyor.